Emzirme döneminde bebeğe gaz yapan besinler annelerin doğumdan hemen sonra ilk merak ettikleri konulardan biridir. Peki emzirme döneminde gaz yapan besinler nelerdir? Gerçekten besinler süte gaz yapar mı? Emzirirken kuru baklagiller yenmemeli mi? Annenin süt tüketmesi bebeği rahatsız eder mi? Laktozsuz süt tercih edilmeli mi? Gelin birlikte inceleyelim.
Öncelikle anne sütü kandan üretilir. Memenin içerisindeki süt hücreleri gelen kanı süte çevirir ve üretilen süt annenin süt kanallarında birikir. Annenin bağırsağında oluşan gaz ise hiçbir zaman kana geçmeyeceğinden süt ile bebeğe de geçmez. Bu nedenle anne ayaklarını üşütür veya herhangi bir besin nedeniyle gazı olursa bu gazın süte ve dolayısıyla bebeğe aktarılması fizyolojik olarak olası değildir. Öte yandan, annenin yiyip içtiği her şey sindirilip kana geçeceğinden süte de geçer. Eğer bebeğin spesifik bir proteine hassasiyeti varsa bebekte gaz yapabilir fakat bebeklerde bizler gibidir. Birimize gaz yapan bir besin diğerimize dokunmayabilir. Bu nedenle emziren annenin gaz yapacağı endişesi ile bu tür besinleri direkt beslenmesinden çıkarmasına gerek yoktur.
Bunun yanı sıra bebeğe gaz yapan besinler listesi aslında bizlere de zaman zaman dokunan şeylerdir. Bu besinler genellikle kuru baklagiller (kuru fasulye, nohut, mercimek), lahana türleri, karnabahar, brokoli, çiğ soğan, sarımsak, kavun, karpuz, bulgur, süt olarak sıralanır. Bu nedenle bu besinler önce 3-4 kez denenmeli, her defasında bebekte gaz yaparsa o zaman anne beslenmesinden çıkarılmalıdır. Özellikle kuru baklagillere dikkat çekmek isterim. Emziren annelerin her gün yeteri kadar protein almaları önemlidir. 2 ana öğünden bir protein içermelidir (et, tavuk, hindi, kuru baklagiller). Kuru baklagil beslenmeden çıkarıldığında, yeterli proteini almak için her gün et tüketmek gerekir ki bu uygulanabilir olmayacaktır. Kuru baklagiller önemli bir bitkisel protein kaynağıdır. Bu nedenle anneye ve bebeğe gaz yapmıyorsa tüketilmelidir.
Sıklıkla aldığım sorulardan biri de annenin süt ve süt ürünlerini tüketmesinin bebekte gaz yapıp yapmayacağıdır. Bazı emziren anneler gaz yapmaması için laktozsuz süt tükettiklerini belirtirler. Öncelikle laktoz, sütün doğal şekeridir. Glikoz ve galaktoz moleküllerinin birleşiminden oluşur. Bazı insanlar laktozu sindiren laktaz enzimini yeteri kadar üretemeyip laktozu sindiremezler. Buna laktoz intoleransı denir. Sonucunda sindirim şikayetleri ve bağırsaklarda yoğun gaz görülür. Laktozsuz sütün içerisinde laktoz hali hazırda sindirilmiş halde, yani ayrı glikoz ve galaktoz molekülleri olarak bulunur. Peki bunu anne sütü ile nasıl bağlayacağız? Diğer memelilerin sütleri gibi anne sütünün de şekeri laktozdur. Yani anne laktoz tüketse de tüketmese de ürettiği sütün içerisinde laktoz olacak, bebek her halükarda laktozu alacaktır. Sağlıklı, doğuştan gelen bir metabolizma hastalığı olmayan bebekler zaten laktozu sindirme kabiliyeti ile doğarlar. Bu nedenle annede laktoz intoleransı yoksa emzirme döneminde özellikle laktozsuz süt tüketmesine hiç gerek yoktur.
Sonuç olarak emzirirken gaz yapan besinler gibi bir liste yapıp genellemek doğru olmayacaktır. En sağlıklısı annenin bebeği gaz konusunda takip etmesi olacaktır. Spesifik bir besini her tükettiğinde bebekte gaz oluyorsa o zaman beslenmesinden çıkartmalıdır ve unutulmamalıdır ki bebeğin gazı her zaman annenin yedikleri ile ilgili olmayıp bambaşka faktörlerden kaynaklanabilir.
Sevgiler,
Beyza Geçer
Uzman Diyetisyen & Emzirme Danışmanı
